Loading...
Της Αργυρώς Τουμάζου
Ο εμβληματικός ήρωας του Σοφοκλή, που όσα ‘δοξασμένα’ και να δοκίμασε, δεν κατάφερε να ξεφύγει της τραγικής του μοίρας. Επιμένοντας να μάθει την αλήθεια, με όποιο αυτοκαταστροφικό κόστος, ωριμάζει ως μεγαλειώδης ήρωας, αποδέχεται την ευθύνη της γενιάς του, τιμωρεί εαυτόν και αυτοεξορίζεται τυφλός πια.
Σ’ αυτή τη χρονική ωρίμανση του Οιδίποδα εστίασαν τον πειραματισμό τους ο σκηνοθέτης Ελλαδίτης Άντυ Παπαδημητρίου και η ομάδα του θεάτρου Δέντρο, στα πλαίσια του φετινού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος. Δηλώνεται ξεκάθαρα άλλωστε με τα τρία γιγαντο-ρολόγια σε σταδιακή αποσυναρμολόγηση -όπως κι ο ήρωας- για σκηνικό του Λάκη Γενεθλή. Επιπλέον τα τρία στάδια αυτής της ωρίμανσης, όπως διαχωρίζει τους στοίχους ο σκηνοθέτης, διανέμονται σε τρεις ηθοποιούς, νεότερο, μεσήλικα και ηλικιωμένο.
Οι χαμηλοί τόνοι στις ερμηνείες τους αρχικά, η αλαζονεία και οικειότητα τόσο του νέου Οιδίποδα του Γιώργου Κυριάκου, όσο και οι ψυχολογικές συμπεριφορές του μεσήλικα Οιδίποδα της αμφισβήτησης του Κούλλη Νικολάου, μέχρι να φτάσει στη τραγικότητα του απονενοημένου ήρωα του Σταύρου Λούρα, έφτιαχναν ένα σύνολο ανόμοιο και αρκετά ρεαλιστικό. Πέραν του ότι δίνει ευκαιρία σε τρεις ερμηνευτές και εκδοχές του ήρωα, το εγχείρημα δεν ένοιωσα ότι πρόσφερε ιδιαίτερα στο τραγικό βάρος του ήρωα. Ακόμα και η τελετουργική αλλαγή κορώνας-βασιλείου-ερμηνευτή, με σύγχρονη μουσική υπόκρουση (Αλέξανδρου Κοξαρά) και με τον προβολέα επάνω τους σαν close shot κινηματογράφου, ήταν αφηγηματική σαν εικόνα. Αναφέρομαι στο κινηματογράφο γιατί ο σκηνοθέτης προέρχεται από το σινεμά και μάλλον διαβάζει την παράσταση μέσα από άλλο πρίσμα.
Προστίθεται όμως και η απόλυτη λιτότητα, σχεδόν γύμνια στην δράση, φλερτάροντας με μια υποτυπώδη τελετουργία, με τα δύο μόνο μέλη του χορού, όπου βέβαια δεν έμπαινε θέμα χορικού. Αυτή η αυστηρότητα στη κίνηση, απαιτούσε δυναμική προσέγγιση και δυνατές ερμηνείες. Όμως η παραγωγή παρουσίαζε ερμηνείες ανθρώπινου μεγέθους σε απλοϊκή μετάφραση και μια σκηνοθετική προσέγγιση του τραγικού που όλο μαζί γλιστρούσε όλο και περισσότερο σε τηλεοπτικό τοπίο. Με εξαίρεση μερικές εξάρσεις της Ιοκάστης της Στέλλας Φυρογένη σε κάποιες στιγμές και τον τραγικό Σταύρο Λούρα του τέλους, οι ερμηνείες ήταν ως επί το πλείστων επίπεδες και χωρίς το μεγάλο συναισθηματικό όγκο που αναμένει κανείς από την τραγωδία. Με ελάχιστες αλλαγές δυναμικής στο θέαμα, χωρίς χορό, και ένα ακατάσχετο μπες βγες για αλλαγή των διαφόρων ερμηνευτών, έκανε το θέαμα κουραστικό και άνευρο.
Κι όμως το θέατρο ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Έμπαιναν θεατές ακόμα και στη διάρκεια για να γεμίσουν τη τελευταία θέση στο πλάι. Εντυπωσιακό για το κυπριακό κοινό σκέφτηκα… και μετά το πιασα… οι πρωταγωνιστές είναι επίσης τηλεπερσόνες και μεγάλο μέρος του κοινού ήρθε να δει τους καθημερινούς του ήρωες στο θέατρο. Αυτό δήλωνε και το χιούμορ που ξέφυγε του μεσήλικα Οιδίποδα κάποια στιγμή και βρήκε άμεσα ανταπόκριση... Θετικό από τη μια να έρχεται τηλεοπτικό κοινό στο θέατρο... από την άλλη δεν ήταν από τις καλύτερες παραγωγές για να τους κερδίσουν.