Από τη Λευκωσία ως την Κερύνεια και τη Λάπηθο και από τη Λεμεσό ως το Ανάκτορο του Βουνίου και τη Μόρφου, έτσι ήταν η Κύπρος στις αρχές του 20ου αιώνα.

Ο Philip Thornton έχει μοιραστεί μαζί μας μέσω facebook μερικές εκπάγλου καλλονής εικόνες από την Κύπρο, έτσι όπως έμοιαζε το νησί έναν αιώνα πριν. Οι πλείστες από τις φωτογραφίες αυτές τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια της Σουηδικής Αρχαιολογικής Αποστολής* που πραγματοποίησε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κύπρο από το 1927 έως το 1931, με επικεφαλής τον Einar Gjerstad.

Ας δούμε πιο κάτω τις 12 εντυπωσιακές φωτογραφίες, παίρνοντας ιδέες για εκδρομές στον πραγματικά πανέμορφο τόπο μας!

Όλες οι φωτογραφίες είναι επιχρωματισμένες από τον Philip Thornton.

Κερύνεια, 1918

Αρχικά το ξενοδοχείο ονομαζόταν Akteon και ήταν ιδιοκτησίας του Πέτρου Βράχα. Στα 30s μετονομάστηκε σε Seaside Hotel και μετά σε Coeur de Lion και ήταν ιδιοκτησίας της οικογένειας Μαραγκού. 

Φωτογράφος: Pierre-Joseph-Paul Castelnau

Ο κόλπος της Μόρφου, Σόλοι

Παιδιά της περιοχής φωτογραφημένα στις αρχαιολογικές ανασκαφές στους Σόλους. Το αγόρι ονομαζόταν Κούντουρος και το κορίτσι Ευπραξία.

Φωτογράφος: John Lindros

Οδός Γλάδστωνος τον χειμώνα

Φωτογράφος: John Lindros

Μουσικοί του δρόμου στη Λευκωσία

Οι αρχαιολόγοι Erik Sjöqvist και Alfred Westholm βλέπουν από την πόρτα τους

Φωτογραφία: John Lindros Collection

Λάπηθος, επ. Κερύνειας

Φωτογράφος: John Lindros

Στο δρόμο για τη Χαλεύκα της επαρχίας Κερύνειας, με ένα Austin 7 AC Tourer

Φωτογράφος: John Lindros

Μια κρύα χειμωνιάτικη μέρα στη Λευκωσία

Φωτογραφία: John Lindros Collection

Είσοδος στη Λευκωσία από την Πύλη Αμμοχώστου, 1911

Φωτογραφία: Mangoian Bros

Εξόρμηση στη Λεμεσό, με Volvo και στάση στην Αμαθούντα, μεταξύ 1927-1931.

Οι επιβάτες του Volvo ήταν οι αρχαιολόγοι Alfred Westholm, John Lindros και Gudrun Atterman. Ο οδηγός πιθανόν ήταν ο Τούλης Σουηδός.

Φωτογραφία: John Lindros Collection.

Το ανάκτορο του Βουνίου, κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος

Μεταξύ 1927-1931

Φωτογράφος: John Lindros

Η νεκρόπολη της Έγκωμης

Η πλουσιότερη νεκρόπολη της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο νησί, στην ελ. περ. Αμμοχώστου

Φωτογράφος: John Lindros Collection

*Η Σουηδική Αρχαιολογική Αποστολή πραγματοποίησε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κύπρο από το 1927 έως το 1931. Επικεφαλής της αποστολής ήταν ο Έιναρ Γιέργσταντ (σουηδ. Einar Gjerstad). Άλλα μέλη ήταν οι Τζόν Λίνδρος (John Lindros), Έρικ Σιέκβιστ (Erik Sjöqvist) και Άλφρεντ Βέστχολμ (Alfred Westholm). Μέσα από προσεκτικές αρχαιολογικές ανασκαφές σε ολόκληρη την Κύπρο, χαρτογραφήθηκε η ιστορία του νησιού από την εποχή του λίθου έως το τέλος των ρωμαϊκών χρόνων. Εξετάστηκαν συνολικά 30 χώροι και 375 τάφοι. Ο Κύπριος οδηγός και βοηθος της αποστολής, Τούλης Σουηδός, ακολουθησε την αποστολή στη Σουηδία όπου συνέχισε να εργάζεται με τις Κυπριακές Συλλογές. Τα ευρήματα της αποστολής βρίσκονται τώρα στο Μεσογειακό Μουσείο στη Στοκχόλμη και στο Κυπριακό Μουσείο στη Λευκωσία. 

Μέσα από τις ανασκαφές τους, οι αρχαιολόγοι θέλησαν να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις για τους οικισμούς, τους ναούς και τους τάφους από τη Λίθινη Εποχή έως και τους Ρωμαϊκούς χρόνους - μια χρονική περίοδο λίγο πάνω από 7.000 χρόνια. Σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια, οι Σουηδοί ερεύνησαν 30 τοποθεσίες και έπρεπε να σκάψουν σε πολλά σημεία ταυτόχρονα. Για να καθορίσουν μια χρονολογία και να αναγνωρίσουν διαφορετικά πολιτιστικά στρώματα στο υλικό, οι Σουηδοί ανέσκαψαν σχεδόν 375 τάφους από διαφορετικές περιόδους. Μεταξύ άλλων, οι τάφοι περιείχαν 10.000 κεραμικά αγγεία. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν περίπου είκοσι χώροι λατρείας και χώροι ναών, όπου βρέθηκαν χιλιάδες γλυπτά από πέτρα και τερακότα.

Οι αρχαιολόγοι εξέτασαν οικισμούς, δύο οχυρά κάστρα, ένα βασιλικό ανάκτορο και ένα ρωμαϊκό θέατρο. Επιπλέον, η αποστολή εξερεύνησε τη νεολιθική περίοδο της Κύπρου και ανακάλυψε αρκετές τοποθεσίες με ίχνη οικισμου από τη νεολιθική περίοδο (4000 π.Χ.), οι οποίες προηγουμένως ήταν άγνωστες.

Η κυπριακή περιπέτεια κράτησε τέσσερα χρόνια και τον Μάρτιο του 1931 οι αρχαιολόγοι επέστρεψαν στη Σουηδία. Μαζί τους είχαν δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα από την πενταετή ιστορία της Κύπρου, που θα μπορούσαν να γεμίσουν ένα ολόκληρο μουσείο. Τα περισσότερα από τα ευρήματα είναι στην πραγματικότητα ακόμα κρυμμένα στην αποθήκη του Μεσογειακού Μουσείου. Με τις προσπάθειες των Σουηδών, ένα μεγάλο επιστημονικά ανασκαφόμενο υλικό αποκαλήφθηκε και τεκμηριώθηκε προσεκτικά, γεγονός που το καθιστά προσβάσιμο σε σύγχρονους και μεταγενέστερους ερευνητές.

Την άνοιξη-χειμώνα του 1931 οι ανασκαφές ολοκληρώθηκαν και τα χρήματα τελείωσαν. Σύμφωνα με την τότε ισχύουσα νομοθεσία, τα ευρήματα μοιράστηκαν μεταξύ Κύπρου και Σουηδίας με τη Σουηδία να λαμβάνει περισσότερα από τα μισά. Ο συνολικός αριθμός των αντικειμένων από τις ανασκαφές ανέρχεται σε περίπου 18.000, εκ των οποίων η Σουηδία απέκτησε περίπου 12.000. Επιπλέον, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός θραυσμάτων που αποθηκεύεται σε 5.000 κουτιά παπουτσιών στο Μεσογειακό Μουσείο. Ως εκ τούτου, οι αποθήκες του μουσείου είναι σήμερα γεμάτες με κεραμικά, γλυπτά, μεταλλικά αντικείμενα (χαλκό, μπρούτζο, μόλυβδο, ασήμι και χρυσό) και μεγάλες ποσότητες ρωμαϊκού γυαλιού.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα που συλλέχθηκαν συσκευάστηκαν σε 771 ξύλινα κιβώτια και μεταφέρθηκαν στη Σουηδία τον Μάρτιο του 1931. (20 από αυτά τα μεγάλα ξύλινα κιβώτια παραμένουν ακόμη κλειστά στην αποθήκη.) Η μεταφορά κράτησε ένα χρόνο με ένα από τα πλοία της Swedish Orient Line. Τα ευρήματα που μεταφέρθηκαν στη Σουηδία το 1931 αποτέλεσαν τα θεμέλια του Μεσογειακού Μουσείου όταν άνοιξε το 1954.