Της Αφροδίτης Δερματά

Κάποτε που η κυρία καβουρίνα πήγε βόλτα με τον σπάρο στην Αθήνα, απόλαυσε κάτι ηλιοβασιλέματα γεμάτα αναμνήσεις κι ας έκλαιγαν μόνα τα καβουράκια στου γιαλού τα βοτσαλάκια. Απ’ τα ψηλά έπεσε στα χαμηλά κι απ’ τα πολλά πήγε στα λίγα, έτσι κατάντησε στη ζωή και κάποιο βράδυ συναντήθηκε και με τα αλάνια, τα πιο διαλεχτά παιδιά μέσα στην πιάτσα που τούς έσπασαν τον μπαγλαμά σε κάποιο ακροθαλάσσι και κάπως έτσι ανακάλυψε ότι…

Όλα είναι ένα ψέμα,
μια ανάσα, μια πνοή,
σαν λουλούδι κάποιο χέρι
θα μας κόψει μιαν αυγή.

Αυτή είναι με λίγα λόγια μέσα από κάποιους στίχους της η «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου». Μια  παράσταση που είδα πρόσφατα, ενώ την είχα ξαναδεί πριν κάποια χρόνια στην Αθήνα με τη Νένα Μεντή και την έχω κατατάξει μέσα μου ως μια από τις πιο δυνατές παραστάσεις που έχω δει στη ζωή μου. Μια υπέροχη ερμηνεία, ένας μονόλογος ο οποίος ανακάτευε τόσο έντονα τα συναισθήματα, προκαλώντας κλάμα και γέλιο που διαδέχονταν με γρήγορους ρυθμούς το ένα το άλλο μέσα σε δευτερόλεπτα. Έχω ξαναπεί και στο παρελθόν ότι ένα καλό θεατρικό έργο μπορεί να αλλάξει ολόκληρη την κοσμοθεωρία σου και γενικότερα τη στάση σου στη ζωή. Το εν λόγω θεατρικό ανήκει σε αυτήν την κατηγορία. Βγαίνεις από το θέατρο και το έργο σκαλίζει το μυαλό σου για μέρες, μήνες ή και χρόνια.

Η παράσταση πραγματεύεται τη ζωή της σπουδαίας στιχουργού Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Γεννήθηκε στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας και η μικρασιατική καταστροφή την ανάγκασε να έρθει στην Ελλάδα. Έζησε μια έντονη ζωή, σταδιοδρομώντας στην αρχή ως ηθοποιός, δασκάλα και ποιήτρια, ενώ αργότερα αναδείχθηκε σε σπουδαία λαϊκή στιχουργό. Ένα προσωπικό της πάθος, η χαρτοπαιξία, την ανάγκασε να ξεκινήσει να γράφει στίχους το 1948, τροφοδοτώντας με αυτό τον τρόπο, έναντι ευτελούς οικονομικής αμοιβής, όλους τους επώνυμους συνθέτες της εποχής της με τραγούδια-αριστουργήματα.

Η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου έχασε το σπίτι της, τη γειτονιά της, τους συγγενείς της, την πατρίδα της,  τον έρωτά της, την περιουσία της, το παιδί της. Έχασε στα χαρτιά αλλά κέρδισε σε αυτό το παιχνίδι που λέγεται ζωή, γιατί όσες φορές έπεσε άλλες τόσες σηκώθηκε περήφανα.  Έστησε το σπίτι της από την αρχή, βρήκε νέα πατρίδα, νέα γειτονιά, νέους ανθρώπους να τη συντροφεύουν και έκανε τον πόνο της δημιουργία. Μια ζωή έντονη, που ξηλώθηκε και στήθηκε με πάθος και τσαμπουκά από την αρχή και που σε καθηλώνει αποδεικνύοντας, όπως ισχυριζόταν και η ίδια η στιχουργός, ότι ο άνθρωπος αντέχει.   

«Αγάντα Ευτυχία», μια μαγική φράση που ακούγεται συνέχεια στην παράσταση. «Αγάντα» είναι η προτροπή για να βάλει κάποιος τα δυνατά του, να αντέξει σε κάποια κατάσταση ή να κάνει κουράγιο. Αν, λοιπόν, έχασες το σπίτι, τη δουλειά, τον έρωτά σου, τον άνθρωπο σου,  αν γενικά  περνάς δύσκολα για τους δικούς σου λόγους… «αγάντα» είναι αυτή η μαγική λέξη που πρέπει να πεις στον εαυτό σου και να ξεκινήσεις. Η ζωή κάνει κύκλους, σε πάει στον ουρανό, σε πετάει στη γη και πάλι από την αρχή. Κάθε φορά που σε ρίχνει κάτω, γύρνα ανάποδα και απόλαυσε τα αστέρια, πάρε δύναμη και ξεκίνα ξανά… «Αγάντα», λοιπόν, πες, «αγάντα» και πάμε πάλι!