Loading...
Φεύγοντας από τον «Διάτοπο», όπου είχα την τύχη να βιώσω μια από τις πιο δυνατές και όμορφες εμπειρίες των τελευταίων χρόνων, σκέφτομαι ότι καμιά καλλιτεχνική πρόταση και κανένα έργο τέχνης δεν μπορεί τελικά να έχει μεγαλύτερη δύναμη από την αλήθεια που μοιραζόμαστε οι άνθρωποι μεταξύ μας και ειδικά αυτή που μοιραζόμαστε στο ‘τώρα’. Στην περίπτωση όμως της έκθεσης «Preconscious» (Προσυνειδητό) του Πάρη Σεργίου, η αλήθεια αυτή ήταν αποτυπωμένη και πάνω στα έργα του!
Πολύ πρόσφατα ανακάλυψα τον Πάρη Σεργίου, μέσω του λογαριασμού του στο Instagram, με αφορμή την ατομική έκθεσή του στο Κέντρο Σύγχρονο Τέχνης «Διάτοπος» στη Λευκωσία. Δεν γνώριζα τίποτα γι’ αυτόν. Του έστειλα ένα τυπικό μήνυμα αναφέροντάς του ότι βρίσκω ενδιαφέρουσα τη δουλειά του και πως θα ήθελα να κάνουμε μια συνέντευξη. Ήμουν πολύ ειλικρινής, όντως έβλεπα κάτι πολύ δυνατό και ιδιαίτερο στα έργα του παρά το πολύ νεαρό της ηλικίας τους. Το ίδιο βράδυ κιόλας είχα μιλήσει και με τους γονείς του, τον Χαράλαμπο και τη Βάσω Σεργίου, είπαμε κάποια πράγματα τηλεφωνικώς και κανονίσαμε ραντεβού στον Διάτοπο.
Αυτό που με χαροποιεί είναι η εξέλιξή μου. Και ως καλλιτέχνης και ως άτομο. Σε αυτή την έκθεση έχω συναισθήματα που δεν τα είχα ποτέ στη ζωή μου, σε καμιά άλλη φάση της ζωής μου. Συναισθήματα χαράς μεγάλης και πολλής δημιουργίας. -Πάρης
Φτάνοντας εκεί, πριν ξεκινήσουμε την κουβέντα μας, η επιμελήτρια της έκθεσης, Δάφνη Νικήτα, με ξενάγησε μιλώντας μου για την Τέχνη του Πάρη. Παρατηρώντας τα υπερμεγέθη έργα του, έβλεπα ότι εκτός από ενδιαφέρον, τεχνικά και χρωματικά, σίγουρα έχουν και πολλή αλήθεια. Στο πορτρέτο, για παράδειγμα, του Πάρη, με τη μητέρα του και τον ήλιο, κάναμε μια μεγάλη σε διάρκεια στάση και σχολιάζαμε ότι η τρυφερότητα συμπληρώνει την αλήθεια και μαζί δημιουργούν ένα έργο σαν αγιογραφία. Λίγο αργότερα ρωτώ τον Πάρη αν αυτός ο πίνακας αποτυπώνει τέλεια τη σχέση του με τη μητέρα του και την οικογένειά του γενικότερα. Όχι πως είχα αμφιβολία για την απάντηση, ήθελα απλώς να ενδυναμώσω ακόμα περισσότερο την ήδη συναισθηματικά φορτισμένη συζήτηση, μέσω της οποίας φανερωνόταν η άψογη επικοινωνία της οικογένειας, η μεταξύ τους αγάπη και το έντονα υποστηρικτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ο Πάρης Σεργίου δημιουργεί όλα αυτά τα χρόνια και ειδικά μετά τα 15 του που ξεκίνησε το homeschooling -σήμερα είναι 19,5 και ήδη έχει κάνει αρκετά πράγματα σε καλλιτεχνικό επίπεδο, όπως ενημερώθηκα κατά τη διάρκεια της έρευνας πριν τη συνέντευξη.
View this post on Instagram
View this post on Instagram
«Όταν έφυγα από το σχολείο και επικεντρώθηκα στη ζωγραφική, ένιωσα ότι κάνω 100% αυτό που αγαπώ. Και εκεί η οικογένειά μου βοήθησε με το homeschooling». Πολύ, όπως μου επισημαίνουν, βοήθησε και η μετακόμισή τους από έναν πολυσύχναστο δρόμο στη Λευκωσία σε μια ήσυχη γειτονιά στην Ορόκληνη. «Υπέφερα όλη μέρα από τη φασαρία που έκαναν οι ‘μοτόρες’. Από την ηχορύπανση. Ειδικά τη νύχτα», αναφέρει ο ίδιος, με τη Βάσω να συμπληρώνει. «Αλλάξαμε σπίτι για αυτό το πράγμα. Μετακομίσαμε στη Λάρνακα. Για τον Πάρη ο ήχος είναι επί 100». Η μετακόμιση της οικογένειας και η κατ’ οίκον εκπαίδευση βοήθησαν τον Πάρη να αποτυπώσει τέλεια στον καμβά το μέσα του. Γιατί όμως σε μεγάλους καμβάδες; «Όταν ήμουν μικρός και έκανα μικρά έργα δεν το απολάμβανα καθόλου. Ένοιωθα καταπιεσμένος. Και όταν έκανα για πρώτη φορά ένα τόσο μεγάλο έργο βρήκα την απόλυτη απόλαυση που έψαχνα. Αυτό έγινε γύρω στα 15 μου». Την ίδια απορία μαζί μου είχε και ο πατέρας του Πάρη, όπως λέει, την οποία έλυσε σε αυτή την έκθεση. «Στα εγκαίνια με ρώτησαν άλλα 2-3 άτομα γιατί ο Πάρης κάνει μεγάλα έργα. Επειδή ένα μέρος της δουλειάς του Πάρη είναι η ενέργεια, μέσα από το physicality. Συνειδητοποιώ ότι η ενέργεια είναι πιο μεγάλη από το φυσικό μας μέγεθος, έχει μια άλλη έκταση, οπότε για να τη βγάλει ο ίδιος με τη δύναμη που χρειάζεται απαιτείται μεγάλος καμβάς».
Για τον Πάρη έχει μεγάλη σημασία το παρόν. Ο Πάρης δεν ζει στο πριν, ζει στο τώρα. Τα έργα του είναι το ‘τότε’, που εκείνη την ώρα της δημιουργίας ήταν το ‘τώρα’. Και εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε τίποτε άλλο εκτός από αυτό. -Άδωνης
Η συζήτησή μας γίνεται στο ισόγειο του Διάτοπου. Καθόμαστε στις πλαστικές μαύρες καρέκλες, σχηματίζοντας κύκλο. Δίπλα μου η μαμά Βάσω, ο Πάρης, η Δάφνη, ο Χαράλαμπος και ο Άδωνης, ο μεγάλος αδερφός του. Πλαισιωμένοι από τα έργα και έχοντας στο επίκεντρο της συζήτησης την Τέχνη αλλά και τη ζωή (που στην προκειμένη περίπτωση ταυτίζονται απόλυτα), βιώνουμε ένα πολύ δυνατό σε συναισθήματα απόγευμα. Και ειδικά τη στιγμή που ο Πάρης παραδέχεται μετά από σχετική ερώτησή μου ότι η νύχτα των εγκαινίων ήταν η πιο ευτυχισμένη της ζωής του. Βασικά, η μαμά το είπε και ο ίδιος ενίσχυσε τη δήλωση αυτή. «Τη νύχτα των εγκαινίων είπε ότι είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής του. ‘Ήρθαν όλοι οι φίλοι μας, αλλά και κόσμος που ήρθε να δει τη δουλειά μου’», θυμάμαι να μας λέει. «Τούτα τα συναισθήματα άφησά τα στην Ινδία και τα απέκτησα ξανά εδώ», τη διακόπτει ο Πάρης και το βλέμμα του σπινθηροβολεί. Εκεί μαθαίνω ότι πριν από μερικούς μήνες συμμετείχε σε ένα πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στην Ινδία, στο Farmstudio του Ρατζαστάν, για έναν ολόκληρο μήνα, όπου φεύγοντας άφησε μάλιστα και ένα τεράστιο έργο πάνω σε έναν τοίχο. «Όταν έκανα εκείνο τον τοίχο, τα είχα αυτά τα συναισθήματα, μετά τα άφησα και τα απέκτησα ξανά εδώ, στον Διάτοπο».
«Πάρη μου, είναι πολύ συγκινητικό αυτό που είπες, γιατί εγώ ξέρω ακριβώς τι εννοείς. Το νιώθω κιόλας, γιατί βίωσα την εμπειρία στην Ινδία και βίωσα και εδώ την εμπειρία», σχολιάζει ο Χαράλαμπος. «Νομίζω ότι εκείνος ο μήνας της ζωής του ήταν πολύ καθοριστικός για τον Πάρη. Πήγε στην Ινδία ένα μωρό και ήρθε πίσω ένας άντρας», προσθέτει η Βάσω.
View this post on Instagram
Συζητώντας για όλα όσα μας κάνουν ευτυχισμένους, μετά από σχετική δική μου ερώτηση, στη συζήτηση μπαίνει και ο Άδωνης, ο οποίος είναι 22 και είναι σκηνοθέτης. «Μπορώ να πω κάτι για τούτο; Υπάρχει μια ερώτηση η οποία ήρθε σε εμάς, μετά που ο Πάρης είχε μια απόλυτη απάντηση. Σχολιάζοντας την πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής του, αντιλαμβανόμαστε ότι ο για τον Πάρη έχει μεγάλη σημασία το παρόν. Ο Πάρης δεν ζει στο πριν, ζει στο τώρα. Τα έργα του είναι το ‘τότε’, που εκείνη την ώρα της δημιουργίας ήταν το ‘τώρα’. Και εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε τίποτε άλλο εκτός από αυτό. Και όταν ο Πάρης είπε ότι ήταν η καλύτερη μέρα της ζωής του, δεν κάθισε να το σκεφτεί ότι ήταν η καλύτερη μέρα της ζωής του. Αυτή τη μέρα απλώς ήταν. Και αύριο μπορεί να ζήσει κάτι, επειδή το ζει ‘τώρα’ και να πει για αυτό ότι είναι η αγαπημένη του στιγμή. Ο Πάρης ζει στο ‘τώρα’ με τρόπο που δεν ξανάγινε και γι’ αυτό νιώθω την ανάγκη να κάνω το σχόλιο πάνω σε αυτό. Είναι απόλυτα τώρα, όπως και τα έργα του Πάρη. Είναι πολύ σημαντικό που κάνεις αυτή την ερώτηση σε όλους, επειδή οι δικές μας απαντήσεις είναι κανονικές απαντήσεις, ενώ η απάντηση του Πάρη είναι απόλυτη».
«Προσωπικά, ως Χαράλαμπος, μαθαίνω από αυτό το πράγμα. Μαθαίνω και από τον Άδωνη σπουδαία πράγματα και μαθαίνω και από τη γυναίκα μου και μαθαίνω και από τη Δάφνη, αλλά και από σένα που έκανες αυτή την ερώτηση… Με έμαθε πολλά πράγματα η σχέση που έχω με τα παιδιά μου έτσι ώστε να φτάσω σε επίπεδο βελτίωσης, με το να αφαιρέσω το πριν και το μετά όσο περισσότερο γίνεται. Και νομίζω πως η μέρα που συνειδητοποίησα αυτό το πράγμα ήταν μια από τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής μου. Πρόσφατα… Και είμαι σχεδόν 60 χρόνων. Σπουδαίο πράγμα».
«Και μένα ο Πάρης με έμαθε να κάνω υπομονή», συμπληρώνει η μαμά. «Την υπομονή που απέκτησα τα τελευταία 19,5 χρόνια δεν πίστευα ποτέ ότι μπορώ να την έχω. Ο Πάρης μού έμαθε αυτό το πράγμα. Και επίσης, σε κάποιες στιγμές που ο Πάρης είναι τόσο ευτυχισμένος, είμαστε όλοι πολύ ευτυχισμένοι. Ο Πάρης είναι ευτυχισμένος με απλά, μικρά πραγματάκια».
Ο Πάρης μαζί με την κυρία Ελένη Νικήτα
Και επειδή το κλίμα φορτίστηκε αρκετά και κάποιος έπρεπε να αναλάβει να το αποφορτίσει, τον ρόλο αυτό ανέλαβε με τέλειο τρόπο ο ίδιος ο Πάρης, όταν του ζήτησα να μου πει πότε αντιλήφθηκε ότι έχει ταλέντο και πόσο βοήθησαν οι γονείς σε αυτό. «Μα δεν χρειάστηκα τη βοήθεια των γονιών μου για να το καταλάβω. Είναι από τα 2 μου που είμαι έτσι. Οι δικοί μου είναι που χρειάστηκαν τη βοήθειά μου για να το καταλάβουν» σχολιάζει με όλο τον αυθορμητισμό που τον διακρίνει, με την ατμόσφαιρα να γεμίζει με το δυνατό γέλιο του -με τα γέλια όλων μας. Και πότε το κατάλαβαν οι δικοί σου, τον πειράζω. «Στα 6 ή 7 μου», απαντά αμέσως, με τον Χαράλαμπο να τον πειράζει επίσης λέγοντας: «Κάλιο αργά παρά ποτέ».
Οι εναλλαγές από τη συγκίνηση στα πειράγματα ήταν συνεχείς. Όπως πχ όταν μου λένε για τους αγαπημένους καλλιτέχνες του Πάρη, από τους οποίους ενδεχομένως κιόλας να έχει αντλήσει έμπνευση. Ένας από αυτούς είναι ο Keith Haring, συμφωνεί όλη η οικογένεια. Αλλά και ο Μιρό, τον οποίο είχαν απολαύσει στο έπακρο, όταν επισκέφτηκαν το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Βαρκελώνη. «Στην Κύπρο δεν πάμε πολύ συχνά σε εκθέσεις, αλλά όποτε βρεθούμε στο εξωτερικό σίγουρα θα δούμε και μια έκθεση. Θυμάμαι μια φορά στη Βαρκελώνη, όταν ήμασταν στο Μουσείο του ‘Μιρό’, και όταν αφότου είχε δει ήδη όλη τη συλλογή του μουσείου στάθηκε τελικά μπροστά από ένα έργο και είπε: ‘Αυτή η δουλειά μού θυμίζει τη δουλειά μου’. Ήταν 6-7 χρόνων. Ένιωσε μάλλον έναν συσχετισμό. Είναι λες και είχε γνώση έμφυτη από τον καιρό που γεννήθηκε», σχολιάζει ο πατέρας του, προκαλώντας και πάλι το χαμόγελο του Πάρη αλλά και το δικό μας.
Ενώ βλέπω τόσα πολλά πράγματα και μου στέλνουν άλλα τόσα και συνήθως απλώς τα προσπερνώ, με τον Πάρη έμεινα και έβλεπα τα βίντεο. Και είμαι και δύσκολη πρέπει να σου πω… - Δάφνη Νικήτα
Απευθυνόμενος στη Δάφνη Νικήτα, της ζητώ να μου πει πότε εντόπισε για πρώτη φορά το ταλέντο του Πάρη, μιας και σε τόσο νεαρή ηλικία αποφασίζει να του δώσει χώρο και χρόνο για μια ατομική έκθεση. «Τα παιδιά τα ήξερα (σ.σ. τους γονείς του, που επίσης είναι καλλιτέχνες) και σιγά σιγά γνώρισα και τον Πάρη μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ενώ βλέπω τόσα πολλά πράγματα και μου στέλνουν άλλα τόσα και συνήθως απλώς τα προσπερνώ, με τον Πάρη έμεινα και έβλεπα τα βίντεο. Και είμαι και δύσκολη πρέπει να σου πω… Ένιωσα ότι στον Πάρη υπάρχει ενδιαφέρον και ήθελα να το εξερευνήσω περισσότερο. Έβλεπα ότι είναι ένα παιδί το οποίο μπορεί. Διότι δεν είναι εύκολο κάποιος να κάνει ατομική έκθεση. Είναι δύσκολο, είναι βάρος, είναι άγχος. Έβλεπα ότι με τα τόσα πολλά και καλά έργα που έχει ο Πάρης μπορούμε να στήσουμε μια έκθεση».
Σε εκείνο το σημείο ο Χαράλαμπος διευκρινίζει ότι τη δουλειά αυτή ο Πάρης την έφτιαξε ειδικά για την έκθεση, έχοντας στο μυαλό του τον Διάτοπο και τη Δάφνη, με την τελευταία να προσθέτει ότι ως τη μέρα που ήμασταν εκεί σε εκείνη τη συνέντευξη τρία από αυτά πουλήθηκαν ήδη και έφυγαν -μεταξύ τους το έργο «Διαδοχή», αλλά και το «Αμμόχωστος».
View this post on Instagram
Ο Άδωνης κάνει σε αυτή τη φάση τη δεύτερη, εξίσου καθοριστική παρατήρησή του: «Επειδή μιλήσαμε για την αμεσότητα που έχουν τα έργα του Πάρη, θέλω να μοιραστώ μια σκέψη που έκανα βάσει ακριβώς αυτής της αμεσότητας. Επειδή μιλήσαμε και για άλλους καλλιτέχνες, παρατηρώ ότι τώρα στην τέχνη υπάρχει ένα υπερβολικό conceptualization. Για να νιώσει δηλαδή ο θεατής κάτι πρέπει απαραίτητα να καταλάβει το concept πρώτα. Ο Πάρης λοιπόν είναι οτιδήποτε εκτός από αυτό, δεν κάνει κανένα έργο έχοντας ένα concept μέσα στον εγκέφαλό του, όπως συμβαίνει με τους πλείστους καλλιτέχνες. Οι καλύτεροι καλλιτέχνες στην ιστορία της τέχνης είναι αυτοί των οποίων οι εικόνες είχαν αυτή την αμεσότητα. Δεν έχει να κάνει με την κατανόηση, έχει να κάνει με το τι νιώθεις».
«Με τον Πάρη δεν χρειάζεται να σου εξηγήσει κάποιος τι εννοεί ο καλλιτέχνης, μπορείς να το βιώσεις μόνος σου», σχολιάζει η Δάφνη.
Πιάνομαι από την αναφορά στην έκθεση και ρωτώ να μάθω για την έμπνευση σε σχέση με τον τίτλο, το Preconscious. «Είναι ο πιο σωστός τίτλος που θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέξει. Είναι ο πρώτος τίτλος που είχα σκεφτεί», σχολιάζει ο Πάρης, με τον κύριο Χαράλαμπο να τον σιγοντάρει ως εξής: «Υπάρχει το υποσυνείδητο και το συνειδητό. Και ψάχναμε τον χώρο που βρίσκεται ο Πάρης την ώρα που δημιουργεί. Είναι κάπου στα ενδιάμεσα. Ο Πάρης πιάνει πληροφορίες από το υποσυνείδητο και πιάνει και από το συνειδητό. Για να είμαι ειλικρινής δεν γνωρίζαμε αυτό τον όρο. Και νομίζω πως τελικά βρήκαμε τη θέση που κάθεται η συνείδησή του την ώρα που παίρνει πληροφόρηση».
Τη νύχτα των εγκαινίων είπε ότι είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής του. ‘Ήρθαν όλοι οι φίλοι μας, αλλά και κόσμος που ήρθε να δει τη δουλειά μου’, θυμάμαι να μας λέει. -Βάσω
Αν θυμάμαι καλά, η τελευταία ερώτηση που έκανα στον Πάρη αφορούσε στο κέρδος του σε σχέση με την ενασχόλησή του με την τέχνη. Ο πατέρας του τον πειράζει και πάλι: «Πάρη, τι κερδίζεις μέσω της τέχνης, εκτός από κάποια λεφτά;». Και μάλιστα τον πειράζει μη αναμένοντας μάλλον την πολύ αληθινή απάντησή του. «Αυτό που με χαροποιεί είναι η εξέλιξή μου. Και ως καλλιτέχνης και ως άτομο. Σε αυτή την έκθεση έχω συναισθήματα που δεν τα είχα ποτέ στη ζωή μου. Σε καμιά άλλη φάση της ζωής μου. Συναισθήματα χαράς μεγάλης και πολλής δημιουργίας».
Μετά από μια μικρή σιωπή, η Δάφνη παίρνει ξανά τον λόγο, κάνοντας ένα γενικό σχόλιο για τη δύναμη της τέχνης: «Η τέχνη σου είναι η συνέχειά σου ως οντότητα. Υπάρχεις μέσω της τέχνης. Και επίσης με την τέχνη αφήνεις κάτι πίσω σου. Και δεν πειράζει αν αυτό ακούγεται κάπως ματαιόδοξο. Γιατί δημιουργήθηκε η τέχνη; Γιατί οι άνθρωποι κάνουν τέχνη; Γιατί θέλουν βασικά να νικήσουν τον θάνατο. Είναι ένας τρόπος να αφήσεις κάτι πίσω».
«Επίσης είναι ένας τρόπος να κάνεις τον κόσμο πιο όμορφο, τη δεδομένη στιγμή που το κάνεις. Αυτό είναι που λειτουργεί με τον Πάρη. Άνθρωποι όπως ο Πάρης και λίγο όπως ο Άδωνης, ο οποίος είναι πιο dark (γέλια), νομίζω έχουν και έναν σκοπό να εκπαιδεύσουν τον κόσμο στο όμορφο», προσθέτει ο μπαμπάς.
Το βράδυ μετά τη συζήτηση αυτή σκέφτομαι πόσο τυχερός είμαι και πόσο ευγνώμων αισθάνομαι που είχα αυτή την εμπειρία. Αλλά και πόσο τυχερός είναι ο Πάρης που η Δάφνη ανακάλυψε το ταλέντο του τόσο νωρίς και στα 19 του τού έδωσε χρόνο και χώρο για μια ατομική έκθεση σε μια γκαλερί. Η τιμή που του κάνει να τον φιλοξενήσει και να του επιμεληθεί την έκθεση, αλλά και η χαρά που ο ίδιος και η οικογένειά του λένε ότι του έδωσε, αξίζει πάντως όσο χίλιες εκθέσεις!
Με έμαθε πολλά πράγματα η σχέση που έχω με τα παιδιά μου έτσι ώστε να φτάσω σε επίπεδο βελτίωσης, με το να αφαιρέσω το πριν και το μετά όσο περισσότερο γίνεται. Και νομίζω πως η μέρα που συνειδητοποίησα αυτό το πράγμα ήταν μια από τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής μου. Πρόσφατα… Και είμαι σχεδόν 60 χρόνων. -Χαράλαμπος
View this post on Instagram
Η έκθεση του Πάρη Σεργίου με τίτλο «Preconscious», στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος, στη Λευκωσία, παρουσιάστηκε μεταξύ 9 Φεβρουαρίου και 1ης Μαρτίου 2024. Το επόμενο διάστημα, ο ίδιος θα ταξιδέψει στη Βαρκελώνη για μια έκθεση και μετά στο Ίδρυμα Takis στην Αθήνα, αφού έχει προσκληθεί για να δημιουργήσει μια τοιχογραφία στην παρουσία κοινού, σε μια εκδήλωση που θα γίνει την Ημέρα των Μουσείων, στις 18 Μαΐου. Μέσα στο 2025 έχει προγραμματισμένη άλλη μια ατομική έκθεση στις ΗΠΑ, στη γκαλερί Artifact, στο Μανχάταν.
