Του Ανδρέα Μαλάη

«Ξέρεις ποιο σχέδιο δεν αποτυγχάνει ποτέ; Να μην έχεις κανένα απολύτως σχέδιο». Όταν ο… pater familias, αγαπημένος Σονγκ Κανγκ-χο, προφέρει αυτά τα λόγια στα μισά και βάλε περίπου της ταινίας, έχεις ήδη παραδεχτεί στον εαυτό σου, παραδομένος και χωρίς καμία απολύτως επιφύλαξη, πως παρακολουθείς μια από τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων χρόνων. Με βαθύτατα πικρό χιούμορ, απολαυστική δραματική ένταση, και διαρκή περιπέτεια, τα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-χο αξίζουν την προσοχή σου.

Πρόκειται για τα μέλη μιας τετραμελούς φτωχής οικογένειας, τα οποία εργοδοτούνται αλυσιδωτά ο ένας μετά τον άλλο στο σπίτι μιας πλούσιας, επίσης τετραμελούς οικογένειας – καθόλου τυχαίο – παρουσιάζοντας, ωστόσο, ψεύτικα προσόντα, έπειτα από πλαστογραφία. Η υπόθεση της ταινίας αναπτύσσεται γραμμικά και με κλιμάκωση, εναλλάσσοντας με μια ζηλευτή ομαλότητα το δραματικό με το πικρό, κωμικό στοιχείο, δημιουργώντας κάπου στη μέση και προς τη λύση του δράματος, μια κυριολεκτικά διλημματική, ανυπόφορη, εσωτερική ένταση στον θεατή από τις πιο δυνατές και τις πιο αυθεντικές που έχουμε βιώσει στη μεγάλη οθόνη τα τελευταία χρόνια. Σπάνια ένα σενάριο είναι τόσο άρτια δεμένο, σπάνια ένας σκηνοθέτης μοιάζει να έχει πλήρη έλεγχο των μέσων του, σπάνια η ευρηματικότητα παρουσιάζεται με τόση νηνεμία και φυσικότητα, απαλλαγμένη από τις ναρκισσιστικές εξάρσεις του υποκειμένου της.

Τα «Παράσιτα» δεν είναι ταινία τρόμου, κι όμως σε «αναγκάζουν» σε ανύποπτες στιγμές να κλείσεις τα μάτια σου, την ίδια στιγμή που σε κρατούν κυριολεκτικά καθηλωμένο στην αισθητική και τις ερμηνείες τους. Το πρώτο μισό της ταινίας ακολουθεί μια ξεκάθαρη πλοκή, ακολουθεί το «πλάνο», το σχέδιο που καθορίζει λεπτομερώς τις κινήσεις της τετραμελούς οικογένειας, μέχρι το σημείο που πετυχαίνοντας το ύψιστο σημείο ελέγχου, τα πράγματα εύστοχα αποδομούνται. Ο Μπονγκ Τζουν-χο δοκιμάζει σχεδόν αιχμηρά τις ηθικές μας αντοχές και με αβρότητες και σκόπιμα ρομαντικές διαθέσεις μάς παίρνει από το χέρι, οδηγώντας μας σε ένα τυφλό παιχνίδι ξεγελάσματος και παγίδευσης. Η εικόνα είναι άρτια, οι συμβολισμοί όσοι ακριβώς χρειάζονται, η μουσική λειτουργεί απογειωτικά. Ο Μπονγκ Τζουν-χο σχολιάζει τις κοινωνικές ανισότητες μέσα από ένα σεναριακό εύρημα που λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα και το οποίο εμπλουτίζει με τα διαχρονικά υπαρξιακά αιτήματα της ευτυχίας, της αδικίας, της εκδίκησης, της στοχοπροσήλωσης και της τύχης.

Για το καθηλωτικό πρόσωπο του Σονγκ Κανγκ-χο, ντυμένου Ινδιάνου, για την ειρωνεία της στιγμής, για τη βαθιά, την τραγική ειρωνεία της δεύτερης ανάγνωσης.