Το πρωί της Δευτέρας είχαμε με την χαρά να παραβρεθούμε στο Λεβέντειο Μουσείο στην Παλιά Πόλη της Λευκωσίας και να ξεναγηθούμε στην έκθεση «Χώρα»- Ιωάννης Κισσονέργης.

Η μέρα ξεκίνησε στο ανοιχτό θεατράκι του μουσείου όπου η Μαρία Πατσαλοσαββή, Έφορος του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας, μας «επανασύστησε» τον σπουδαίο Λευκωσιάτη ζωγράφο Ιωάννη Κισσονέργη, σκιαγραφώντας τη ζωή και το έργο του. Στη συνέχεια, η Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ, Διευθύντρια της Λεβεντείου Πινακοθήκης, αποκάλυψε πώς το σκεπτικό της έκθεσης είχε ήδη αρχίσει να σχηματίζεται από το 2020, όταν το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο ολοκλήρωσε και κατέθεσε το πενταετές πρόγραμμά του, έχοντας ως στόχο την προβολή της μακραίωνης ιστορίας της πρωτεύουσας και της βιωματικής εμπλοκής του κοινού με αυτήν μέσα από ποικίλα, εναλλακτικά και διαδραστικά επίπεδα επικοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα του Μουσείου προέβλεπε επίσης παράλληλες δράσεις και συνεργασίες με τη Λεβέντειο Πινακοθήκη.

Κάτω από τους ήχους μιας Λευκωσίας αλλοτινών χρόνων, που βοηθούσε να μεταβούμε στο κλίμα εκείνης εποχής, ξεκίνησε η ξενάγηση και η περιγραφή των έργων. Οι επιμελητές της έκθεσης μας ταξίδεψαν στη Χώρα μέσα από τα μάτια και την αισθητική του Ιωάννη Κισσονέργη, αποκαλύπτοντας αθέατες πτυχές τόσο ως προς το σκεπτικό όσο και ως προς την έρευνα που πραγματοποιήθηκε για τους σκοπούς και τις ανάγκες της έκθεσης. Η έκθεση Χώρα ─ Ιωάννης Κισσονέργης στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου, χωρίζεται σε τρεις βασικές ενότητες: τις γενικές όψεις, τους δρόμους και τα μνημεία της πόλης. Βιώσαμε μια μοναδική μουσειακή εμπειρία! Καθ’ όλη τη διάρκεια της ξενάγησης διάχυτη ήταν η αίσθηση πως τριγυρίζαμε στα «καντούνια» της Λευκωσίας όπως ήταν πριν από 100 και πλέον χρόνια και όπως αποτυπώθηκαν από τον ιδιάζοντα χρωστήρα του γενάρχη θα τολμούσαμε να χαρακτηρίσουμε– της κυπριακής τοπιογραφίας, του Κισσονέργη.

Με αφετηρία, λοιπόν, το έργο του Κισσονέργη Άποψη της Λευκωσίας με τον Πενταδάκτυλο στο Βάθος του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου και μια σειρά από πίνακες –λάδια και ακουαρέλες– του Κισσονέργη, τα οποία δόθηκαν υπό μορφή μακροχρόνιου δανείου στη Λεβέντειο Πινακοθήκη κατόπιν σχετικής συμφωνίας με τους κληρονόμους του καλλιτέχνη, οι δύο επιμελήτριες άρχισαν να συνθέτουν τα πρώτα κομμάτια του παζλ για την πραγμάτωση του μεγαλεπήβολου αυτού εγχειρήματος. Στην πορεία προς την υλοποίηση, εντοπίστηκαν αρκετά έργα του Κισσονέργη που απεικόνιζαν όψεις της Λευκωσίας από οργανισμούς και ιδιωτικές συλλογές. Δρόμοι, μνημεία και χώροι της Λευκωσίας από τις ελεύθερες και από τις κατεχόμενες περιοχές που αποτυπώνονται στα έργα του ζωγράφου, ταυτίζονται με τεκμήρια από τη συλλογή καρτ ποστάλ και το πλούσιο υλικό από το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την έκθεση επιμελήθηκαν η Διευθύντρια της Λεβεντείου Πινακοθήκης Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ και η Έφορος του Μουσείου Μαρία Πατσαλοσαββή, ενώ τον γενικό συντονισμό είχε η Διευθύντρια του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας Δήμητρα Θεοδότου Αναγνωστοπούλου.

Ο Χρυσόστομος Σακαλλής, Βοηθός Επιμελητής της έκθεσης και Υπεύθυνος Καταγραφής Συλλογών του Μουσείου, αναφέρθηκε στο γεγονός πως όλη η έρευνα επεκτάθηκε και με άλλους τρόπους, όπως με περιηγήσεις μελών της ομάδας του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου και της Λεβέντειου Πινακοθήκης τόσο στις ελεύθερες όσο και στις κατεχόμενες περιοχές, με σκοπό να εντοπιστούν τα σημεία τα οποία απαθανάτισε ο Κισσονέργης. Οι περιηγήσεις αυτές συνέβαλαν τα μέγιστα στην τεκμηρίωση και σχεδόν στην πλήρη ταύτιση του κάθε έργου με την αντίστοιχη άποψη της πόλης. Έτσι, στην έκθεση παρουσιάζονται και πρόσφατες φωτογραφίες από τη Λευκωσία του σήμερα που ξεδιπλώνουν την εξέλιξη της πόλης σε σχέση με την εποχή που την περιδιάβαινε και την έζησε ο καλλιτέχνης.

Ιδιαίτερης σημασίας για την υλοποίηση της έκθεσης αποτέλεσε η υποστήριξη των Αντώνη Γεωργίου, Ιωάννη Γεωργίου, Μιχάλη Γεωργίου και Μαρίας Μουσκίδη, των εγγονών του μεγάλου δημιουργού. Σημαντική ήταν επίσης και η συμβολή της οικογένειας της Αγνής Μ. Μιχαηλίδη, που επέτρεψε στο Μουσείο τη δημοσίευση αποσπασμάτων από τη γλαφυρή πένα της.

Η έκθεση, που έχει επίσημα γίνει ένας από τους πιο πολυσυζητημένους πόλους έλξης για τους καλοκαιρινούς μήνες στην πρωτεύουσα, συγκεντρώνει καθημερινά μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Λευκωσιάτες, ντόπιοι και ξένοι θα έχουν την ευκαιρία να δηλώσουν συμμετοχή και να παρακολουθήσουν ειδικές ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της έκθεσης το Μουσείο ετοιμάζεται να παρουσιάσει τη βραβευμένη έκδοση της Αγνής Μ. Μιχαηλίδη Χώρα, η παλιά Λευκωσία, η οποία επανεκδόθηκε φέτος. Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί στην αυλή του Μουσείου την Πέμπτη 23 Ιουνίου 2022, στις 19:00.

Σημειώνεται πως για τα παιδιά το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, σε συνεργασία με τη Λεβέντειο Πινακοθήκη, οργανώνουν καλοκαιρινό δημιουργικό σχολείο με τίτλο Τα μυστικά της Χώρας. Ποίκιλες δραστηριότητες που αντλούν την έμπνευσή τους από την έκθεση Χώρα ─ Ιωάννης Κισσονέργης υπόσχονται να συναρπάσουν του νεαρούς εξερευνητές από τις 27 Ιουνίου μέχρι και τις 8 Ιουλίου 2022.

Το κοινό μπορεί ενημερώνεται για το αναλυτικό πρόγραμμα από την ιστοσελίδα του Μουσείου (leventismuseum.org.cy), καθώς και από τις σελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (Facebook / Instagram: @leventismuseum).

Διάρκεια έκθεσης: 17 Μαΐου - 30 Οκτωβρίου 2022
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, Αίθουσα Προσωρινών Εκθέσεων
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή, 10:00-16:30

Χορηγός: Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη
Συνεργάτης: Λεβέντειος Πινακοθήκη
Υποστηρικτές: Δήμος Λευκωσίας και Σύνδεσμος Φίλων Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας και Λεβεντείου Πινακοθήκης

Χορηγός επικοινωνίας: Η Καθημερινή