«Ακούς τα νερά;» με ρωτάει η κυρία Παναγιώτα, δεν περιμένει να της απαντήσω και συνεχίζει την ξενάγηση. «Εδώ έγραψε ο Καζατζάκης τους στίχους Γη της λεμονιάς της ελιάς» μου εξηγεί «εδώ εμπνεύστηκε, διότι εδώ είναι ευλογημένος ο τόπος γεμάτος νερά και δέντρα». Την κοιτάω με γουρλωμένα τα μάτια, παθαίνει ένα μικρό μπλακ άουτ το μυαλό μου, βγάζω κατευθείαν το κινητό από την τσάντα, γκουκλάρω λίγο πριν το ολοκαύτωμα και δίνω και πάλι τα εύσημα και τους τίτλους στον Λεωνίδα Μαλένη που τόσο βίαια του τα απέσπασε η κυρία Παναγιώτα πάνω στο πάθος της να εκθειάσει το χωριό της. Εντούτοις δεν την αδικώ, ένα τόσο όμορφο χωριό όπως τον Ασκά έχει κάθε δικαίωμα να αποτελέσει έμπνευση για να «γεννηθούν» οι στίχοι κάποιου τραγουδιού όπως είναι το «Χρυσοπράσινο Μήλο». Για την ιστορία εντωμεταξύ, ο Καζατζάκης ταξίδεψε στην Κύπρο το 1926 και γύρισε από άκρη σε άκρη όλο το νησί. Η μεγάλη του αγάπη ήταν η Αμμόχωστος και μάλιστα είχε δηλώσει ότι δε θα' θελε να πεθάνει πριν ξαναπάει στην Αμμόχωστο. Δυστυχώς τρία χρόνια αργότερα απεβίωσε χωρίς να προλάβει να πραγματοποιήσει την επιθυμία του.

Ρίχνω μια ματιά γύρω μου, το θερμόμετρο δείχνει 2 βαθμούς και νιώθω το παγωμένο οξυγόνο να διαπερνάει και να καθαρίζει το κάθε κύτταρο μου. Το δωμάτιο πίσω περιμένει πεντακάθαρο τακτοποιημένο από την κυρία Παναγιώτα με το τζάκι αναμμένο και έτοιμο να μας συντροφεύσει το υπόλοιπο τις μέρας. Περπατάμε στα γραφικά έρημα καλντερίμια του χωριού, χανόμαστε μέσα στα στενά, ανεβοκατεβαίνουμε σκαλιά και τα βήματα μας έχουν σαν φόντο τον ήχο του ρυακιού ο οποίος λειτουργεί σαν φυσικό φενκ σούι. Είναι στιγμές που συναντάμε σημεία που μοιάζουν ότι βγήκαν από κάποιο παραμύθι. Όπως τα δυο παγκάκια που περνάει ανάμεσα τους το ρυάκι ή η μικρή διασταύρωση που τα δέντρα και τα φυτά της είναι στολισμένα Χριστουγεννιάτικα.

Το μυαλό καθαρίζει από σκέψεις, άγχη και άσχημες ειδήσεις που περιλαμβάνουν covid, σεισμούς, λιμούς και καταποντισμούς. Συναντάμε 2-3 ανθρώπους τους χαιρετάμε, ανταποδίδουν και συνεχίζουμε την περιήγηση. Λίγο πριν φτάσουμε στο δωμάτιο βρίσκουμε την καφετέρια του χωριού. Η θέα από το μπαλκόνι της είναι μοναδική. Σταματάμε να ξεκουραστούμε και παραγγέλνουμε ζεστό τσάι, καφεδάκι και ολόφρεσκο σπιτικό γαλακτομπούρεκο που αναδίδει μια ανεπαίσθητη γεύση τριαντάφυλλου.

Το βράδυ κλείνουμε τραπέζι στο «Στέκι της Παράδοσης» και μέχρι να έρθει η στιγμή που θα βρεθούμε εκεί η "καμαρούλα μια σταλιά δυο επι τρία" της Κυρά Παναγιώτας θυμίζει εκείνο το ρητό του Καζατζάκη που λέει: «Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο -ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο» Αντικαθιστώ το κάστανο με το χαλούμι στην πίτα και τη θάλασσα με το ρυάκι και ενστερνίζομαι απόλυτα το ρητό.

Στις 8 ακριβώς περνάμε την γαλάζια ξύλινη πόρτα. Αριστερά το τζάκι σιγοκαίει και δεξιά στο μικρό μπαράκι ο ιδιοκτήτης μας καλησπερίζει εγκάρδια. «Το στέκι της παράδοσης» είναι ένα μικρό ταβερνάκι το οποίο στεγάζεται σε ένα πετρόκτιστο αγροτικό σπίτι και στηρίζει την παράδοση με κάθε τρόπο, και με τις γεύσεις αλλά και με την διακόσμηση του. Στην μουσική μας το χαλάει λίγο αλλά μετά τα δυο πρώτα ποτήρια βαρελίσιας ζιβανίας την παραβλέπουμε, για να μην πω ότι αρχίζουμε να σιγοτραγουδάμε και ας μην ανήκει στα ακούσματα μας. Παραγγέλνουμε μεζέδες και εντυπωσιαζόμαστε από τις χειροποίητες αφράτες πίτες, τις φρέσκες τηγανητές πατάτες, τα ζουμερά -ψημένα όπως πρέπει- κρέατα. Δικαίως το εν λόγω μαγαζί περιλαμβάνεται στη λίστα Wiz 50 best restaurants για το 2021. Το Σαββατόβραδο λοιπόν στον Ασκά είναι παραδοσιακό και δεν θυμίζει τις έντονες βραδιές της πόλης. Είναι ιδανικό για να απομονωθείς και να βρεις την πολυπόθητη ηρεμία.

Με αυτή την αίσθηση της ηρεμίας, ξεκούραστοι και γεμάτοι εικόνες σκανάρουμε μια τελευταία φορά περιμετρικά το τοπίο και παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής. Σε 45 λεπτά μόλις, βρισκόμαστε Λευκωσία. Κυριακή απόγευμα κάθομαι στον καναπέ μου παρέα με μια κούπα ζεστό τσάι και καθώς οι εικόνες καταλαγιάζουν κάνω τον απολογισμό του Σαββατοκύριακου. Μεγάλη ευλογία τελικά να ζεις στην «Γη της λεμονιάς της ελιάς», σ αυτόν τον τόπο που έχει τόσα μέρη για να ανακαλύψεις και το πιο σημαντικό τα περισσότερα απέχουν μόλις 45 λεπτά μακριά από τον καναπέ σου. Το μόνο που χρειάζεται τελικά είναι μια στο τόσο να ξεβολεύουμε τον εαυτό μας από την ρουτίνα της καθημερινότητας,  να τον ξεβουλιάζουμε από τον άνετο καναπέ και να τον προτρέπουμε να περιπλανιέται σε καινούργια τοπία.

«Η Κύπρος είναι η αληθινή πατρίδα της Αφροδίτης. Ποτέ δεν είδα νησί με τόση θηλύτητα, ποτέ δεν ανέπνευσα αέρα τόσο γιομάτο μ’ επικίνδυνες, γλυκύτατες συμβουλές. Αλαφρή κάρωση με κυριεύει, νύστα και γλύκα, και το δειλινό, όταν πέσει ο ήλιος και φυσήξει από τη θάλασσα το αλαφρό αεράκι και σαλέψουν λίγο, δεξά ζερβά, τα μικρά καΐκια και ξεχυθούν στην παραλία τα μικρά παιδιά με το γιασεμί στο χέρι, η καρδιά μου ξεζώνεται και παραδίνεται σαν την Πάνδημη Αφροδίτη. Ό,τι αλλού σπάνια, σε στιγμές νάρκης, αισθάνεσαι, εδώ το ζεις ακατάπαυτα, το νοιώθεις αργά, βαθιά να σε διαπερνάει, σαν τη μυρωδιά του γιασεμιού» Νίκος Καζατζάκης.

Για να μείνεις:
Λύχνος 22 642641
Perneia Rooms 99 414016
Arhontiko Askas Mansion 70 078777
Tinas Country Home Κλικ Εδώ
Lulu's Place 97 772665

Για να φας:
Στέκι της Παράδοσης 97616876
Περνιά 99414016
Μary's καφενείο 99462408