Loading...
Του Ανδρέα Μαλάη
Φθινόπωρο στην πρωτεύουσα και η συμφωνική ορχήστρα Κύπρου ανοίγει απόψε τον κύκλο συναυλιών της, στέλνοντάς μας «Χαιρετισμούς από τη Βιέννη», με Schubert και Mozart, υπό τη διεύθυνση του Jens Georg Bachmann και με σολίστα τον Philipp Jundt (στο φλάουτο), σε ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα που θα ανοίξει με αποσπάσματα από τη σκηνική μουσική «Ροζαμούνδη, η Πριγκίπισσα της Κύπρου» του Schubert, θα συνεχίσει με το Κοντσέρτο για φλάουτο αρ. 1 σε Σολ μείζονα, K. 313 και θα ολοκληρωθεί με τη Συμφωνία αρ. 2 σε Σι ύφεση μείζονα, D. 125, επίσης, του Schubert.
Η «περιπέτεια» της Ροζαμούνδης
Η «Ροζαμούνδη, η Πριγκίπισσα της Κύπρου» είναι ένα θεατρικό έργο, γραμμένο από τη Γερμανίδα δημοσιογράφο και θεατρική συγγραφέα Helmina von Chézy στις αρχές του 19ου αιώνα και ανέβηκε πρώτη φορά στη Βιέννη στις 20 Δεκεμβρίου του 1823. Το έργο σήμερα δεν σώζεται, τουλάχιστον, στην πρώτη του εκδοχή, και είναι κυρίως γνωστό από τη σκηνική μουσική με την οποία ο Schubert έντυσε την παράσταση, μουσική η οποία σώζεται μέχρι τις μέρες μας και εκτελείται κατά καιρούς – αν και πολύ σπάνια – ως σουίτα.
Το πρωτότυπο και σε 4 πράξεις κείμενο της συγγραφέως, δυστυχώς, δεν σώζεται, ωστόσο μια τροποποιημένη εκδοχή του κειμένου (σε 5 πράξεις αυτή τη φορά) και αποσπασματικά χειρόγραφα της Helmina von Chézy μάς βοηθούν να ανασυνθέσουμε με ασφάλεια την πλοκή του έργου, που επικεντρώνεται στην προσπάθεια της Ροζαμούνδης, μιας βοσκοπούλας που ανατράφηκε από τη χήρα ενός ναυτικού, να επανακτήσει τον θρόνο της. Ο κυβερνήτης, Φουλγκέντιος, που γνωρίζει τους πραγματικούς της γονείς, προσπαθεί να την εμποδίσει, στην αρχή μετερχόμενος ίντριγκα, στη συνέχεια με μια πρόταση γάμου και στο τέλος δηλητηριάζοντάς την. Προτείνοντάς της γάμο, τον οποίο αυτή αρνείται, την κλείνει στη φυλακή και της αποστέλλει με τον πρίγκιπα Αλφόνσο του Ηρακλείου μια δηλητηριασμένη επιστολή, με σκοπό να την εξοντώσει. Ο δεύτερος, ωστόσο, ερωτευμένος με τη Ροζαμούνδη, της δίνει μια δεύτερη επιστολή και στέλνει τη δηλητηριασμένη πίσω στον Φουλγκέντιο, του οποίου οι προσπάθειες πέφτουν στο κενό, αφού, εν τέλει, πεθαίνει και η Ροζαμούνδη ανεβαίνει στον θρόνο. Αυτή την ιστορία ο Schubert επένδυσε με τη σκηνική μουσική του, ένα μουσικό genre που προσιδιάζει θα λέγαμε, έστω χαρακτηρολογικά, σε αυτό που σήμερα, αναφερόμενοι σε μια ταινία, θα ονομάζαμε «original score» ή «soundtrack» και το οποίο υπηρέτησαν, πέρα από τον Schubert, και οι Beethoven (Egmont music), (Midsummer Night's Dream), Bizet (L'Arlésienne) και Grieg for (Peer Gynt). Εμείς απόψε θα ακούσουμε το τρίτο και το καταληκτικό από τα εννέα κομμάτια που ο Schubert συνέθεσε για το θεατρικό έργο.
O Mοzart και το… φλάουτο
Μπορεί ο ίδιος να έγραψε στον πατέρα του ότι δεν υποφέρει το φλάουτο και γι’ αυτό καθυστερεί να συνθέσει τα κατά παραγγελία έργα για φλάουτο που του είχαν ανατεθεί, ωστόσο για πολλούς αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μάλλον, όταν ο Μozart συνέθετε τα κονσέρτα περί το 1777, το φλάουτο δεν ήταν το εξαιρετικό πνευστό με τις απίστευτες δυνατότητες που έχουμε σήμερα στο μυαλό μας, αλλά μια πολύ πιο απλή εκδοχή του, που καθιστούσε δύσκολη την ορθή εκτέλεση των έργων. Όπως αναφέρει, μάλιστα, ο δρ Βασίλης Καλλής «η έννοια του ‘οργάνου που δεν αντέχω’ δεν επιβεβαιώνεται σε κανένα από τα κονσέρτα που εν τέλει συνέθεσε, καθώς «η ικανότητα του Μότσαρτ να προσαρμόζει τις μελωδίες του στην επιθυμητή μουσική ατμόσφαιρα είναι μοναδική».
Για το τέλος…
Τη συναυλία θα κλείσει η Συμφωνία αρ. 2 σε Σι ύφεση μείζονα, D. 125 του Schubert, έργο που ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της μαθητείας του συνθέτη, γεγονός που, σύμφωνα με τον δρ Καλλή αποτελεί ενδιαφέρουσα προσθήκη στο πρόγραμμα, καθώς είναι σπάνιο έργα που αποτελούν τα πρώτα βήματα ενός συνθέτη να αποτελούν τμήμα ρεπερτορίου στις αίθουσες συναυλιών, κι αυτό όχι γιατί φανερώνουν έλλειψη πνοής ή ταλέντου αλλά διότι, αναπόφευκτα, τα αρχικά έργα ενός συνθέτη στερούνται προοπτικής που θα επέτρεπε στο έργο τους να φωτιστεί. Η συγκεκριμένη, ωστόσο, συμφωνία αποτελεί παράδειγμα του πώς το ακατέργαστο και «απλαισίωτο» ταλέντο του νεαρού τότε συνθέτη καταφέρνει να απαλλάξει το έργο από τα δεσμά της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Τι λέτε, πάμε;
Απόψε (12/09) στο Κινηματοθέατρο Παλλάς στη Λευκωσία στις 20.30, αύριο (13/09) Θέατρο Ριάλτο στη Λεμεσό και την Παρασκευή (14/09) στο Μαρκίδειο Δημοτικό Θέατρο στην Πάφο στις 20.30.
Τιμές εισιτηρίων: €12, €7 (18-26 ετών, συνταξιούχοι), €5 (κάτω των 18)
