Της Αργυρώς Τουμάζου

Oλομέτωπη επίθεση από τα bad girls της μητροπολιτικής νύχτας, και μάλιστα εκ των έσω, δεχόμαστε από την αθηναϊκή παράσταση του + Ινστιτούτου [Πειραματικών Τεχνών] που ολοκληρώνει το τουρνέ της στο θέατρο Δέντρο αυτές τις μέρες. Το έργο της Αγγλίδας Rebecca Prichard (1998), βγαλμένο από τις φτωχογειτονιές του Hackney, ουσιαστικά ένας τολμηρός μονόλογος για δύο, καθηλώνει με την ασυνεχή δυαδική αφήγηση δυο νέων κοριτσιών του περιθωρίου και την άγρια ιστορία τους. Μια γυναικοπαρέα, μια φιλία, μια φρενιασμένη επιθυμία για εξέγερση κι αντικομφορμισμό, μπόλικο sex, drugs, καταλήψεις, μολότοφ, αντιεξουσιαστικοί εμπρησμοί... Ωραίο βύθισμα στον κόσμο της νύχτας μέσω του θηλυκού στοιχείου της εξίσωσης (τόσα και τόσα αρσενικά του είδους έχουμε δει), και συμπονετική παρατήρηση ενός παράλληλου, παραβατικού κόσμου που προσπερνούμε καθημερινά. Μια δόση συναισθηματισμού και ένα μίνιμουμ ηθικοπλαστικό πλαίσιο υποβόσκουν στο κείμενο, με τα ανάλογα τσιτάτα να τηρούν την αστική ισορροπία. Αναπόφευκτα, λοιπόν, μαζί με τη μοναξιά, τις αναμετρήσεις, τις καταχρήσεις, την πορνεία και την εγκληματικότητα, έρχεται και η φυλάκιση της μίας ηρωίδας για χάρη της άλλης που εγκυμονεί. Τιμωρία και απομόνωση ενισχύουν την υποψία για ένα εκ των υστέρων παραλήρημα, άραγε στη φυλακή, σε όνειρο ή εξομολόγηση, που αφήνει να αιωρείται η παραγωγή.

Η ωραία μετάφραση της Anna Holloway, με συγκρατημένη πληθωρικότητα, αλλά κυρίως οι εξαιρετικές ερμηνείες της Σίσσυς Δουτσίου και Λίλης Τσεσματζόγλου, συναρπαστικές αφηγήσεις με φυσικές φωνές, αφαιρετικές αλλά και βιωματικές φιγούρες παράλληλα, σε λιτή σκηνοθεσία και κίνηση του Τάσου Σαγρή, μας μεταφέρουν κατευθείαν σε αυθεντικό ελληνικό πεδίο. Δικαιολογεί δε απόλυτα το σύγχρονο αθηναϊκό ανέβασμα του έργου σαν μια ανατομία της εποχής της κρίσης, αν σκεφτεί κανείς τα χαρακτηριστικά Εξάρχεια, και όχι μόνο, όπου όντως βλέπεις τις βελόνες να εισχωρούν μέρα μεσημέρι, ή δεν μένει δημόσιο κτήριο ή μνημείο απείραχτο από γκράφιτι βρισιών, χάριν αντιεξουσιαστικής δράσης και της κοινωνικής αντίστασης. Εκεί όπου συχνά η τέχνη της εξέγερσης βαυκαλίζεται με αυτοκαταστροφική αλαζονεία.

Κι’ όμως, τόσο ο σκηνοθέτης όσο και οι άλλοι συντελεστές της παραγωγής, προέρχονται από την κοινωνική σύμπραξη σ’ αυτόν ακριβώς τον χώρο, τα Εξάρχεια. Τόσο η συλλογική πλατφόρμα του + Ινστιτούτου [Πειραματικών Τεχνών], που πειραματίζεται στις επιτελεστικές-performative- τέχνες παράλληλα με τις ποικιλόμορφες δημόσιες δράσεις και παρεμβάσεις της, όσο και η ριζοσπαστική καλλιτεχνική/πολιτική κοινότητα ακτιβιστών Κενό Δίκτυο που συμβαδίζει, προσδίδουν στην πρόθεσή τους ουσιαστική θεματολογική διερεύνηση και στο θέαμα μια νευρώδη ταύτιση. Tο ίδιο κλίμα ενισχύουν οι επιλεγμένες μουσικές (Lou Reed, Radiohead, Prodigy…) αλλά και η υπέροχη σκηνογραφία του Σκωτσέζου Kenny MacLellan, ένας φθαρμένος, δερμάτινος καναπές της υπαρξιακής εξαθλίωσης και δύο εξαερισμοί υπονόμων που λειτουργούν αποτελεσματικά σαν διακριτικό μεταφορικό σχόλιο του περιθωρίου. Αντίθετα, οι επιθετικές βιντεοπροβολές της Άλκηστης Καφετζή, εμπλούτιζαν αφηγηματικά με σκηνές από τον κόσμο του πλούτου - μεγαλουπόλεις, ουρανοξύστες, πολυσύχναστες διαβάσεις - αλλά και τον κόσμο ψυχεδελικής διασκέδασης, του διαβόητου «blue room» και της βίας που βιώνει η παρέα των κοριτσιών, ακόμη και ένα ωμό όργιο στο τέλος, αλλά ένιωσα ότι συχνά υπερσκίαζαν την δράση.